Bilim İnsanları Zamanda Yolculuğu Başardı
1985 yapımı “Geleceğe Dönüş” filmini ve onu takip eden seriyi eminiz hepimiz izlemişsinizdir. Kült film ile bir zaman makinasına dönüştürülmüş Delorean ile 1985’ten 1955 yılına giden Marty’nin maceraları hepimizin aklına “Acaba zamanda yolculuk mümkün mü?” sorusunu getirmiştir. Bu sorunun cevabı halen belli değil ancak bilim insanları geçtiğimiz aylarda yaptıkları açıklama ile, zamanın yönünü tersine çevirmeyi başardıklarını açıkladı.
Bilim insanlarının zamanı tersine çevirmek için kuantum bilgisayarları kullandı. İşte zamanın tersine nasıl döndürüldüğünün detayları.
Dünyanın saygın akademik dergilerinden olan Scientific Reports'ta yer alan araştırmayı İsviçreli, Amerikan ve Rus bilim adamları gerçekleştirdi. Araştırma temel fizik kuralları ile tamamen ters. Elbette bu terslik evreni yöneten kuralları da kökünden değiştirecek gibi duruyor. Araştırma ayrıca kuantum bilgisayarların işleyişi açısından da bize önemli bilgiler veriyor.
Çalışmayı yapan bilim insanları, deneyi elektronlar ve kuantum fiziği kullanarak gerçekleştirdiklerini açıklıyorlar. Bilim insanları yaptıkları araştırmayı ise şu basit örnekle açıklıyor: “Bilardodaki açılış vuruşuyla dağılmış olan topların tekrar başlangıçtaki yerlerine dönmesine benzer bir eylemi gerçekleştirdik.”
Araştırmayı dünyaya duyuran Moskova Fizik ve Teknoloji Enstitüsü'nden Gordey Lesovik, zamanın termodinamik yönünü tersine olarak hareket ettiren bir durumu yapay ortamda inşa ettiklerini söylüyor.
Bu deneyin gerçekleştirilmesini sağlayan "zaman makinası", elektronlardan ve kuantum bilgisayarları için kullanılan veri birimi olan kubitlerden oluşuyor.
Günlük hayatta kullanılan bilgisayarlardaki ikili kodalama sisteminde birimler 0 ve 1 ile ifade ediliyor. 0 ve 1'lerin dizilimi ise kodun oluşmasını sağlıyor. Kubitler ise 0 ile 1 değerini almanın yanında her iki değeri de temsil edebiliyor.
Yapılan "zamanda yolculuk" deneyinde kullanılan kuantum bilgisayarında kubitlerin giderek daha karmaşık bir şekilde 0'dan 1'e ve tam ters yönde veri birimi değerini değiştirdiği ifade ediliyor. Bu süreçte kodu oluşturan değer dizisi tamamen kayboluyor. Üçgen şeklinde duran bilardo toplarının tek ıstaka vuruşuyla rastgele dağılmasına benzetiliyor.
Kuantum bilgisayarındaki bir diğer program ise kendi kendine evrilen bu kod kaosu içerisinden bir düzen yaratıyor ve kubitler başlangıçtaki noktalarına geri dönüyor.
Araştırmayı yürüten ekip, iki kubit ile çalıştıklarında 'zamanı geri döndürme' başarı oranının yüzde 85 olduğunu ifade ediyor. Kubit sayısı üçe çıktığında ise bu oran yüzde 50'ye düşüyor.
Araştırma ekibinden Gordey Lesovik, "Algoritmamız ileride daha da geliştirilebilir ve kuantum bilgisayarlarının karşılaştığı hataları azaltabilir" diyor.